Saunouso(-dóu-Japoun)
Reynoutria japonica
Polygonaceae
Noms en français : Renouée du Japon, Renouée à feuilles pointues.
Descripcioun :Grando erbo à port d'aubret que trachis sus li limas de flume e de ribiero (Rose, Durènço). Se recounèis à si gròssi fueio (5 à 20 cm) à baso plato (fotò) e si flour blanco. Es uno planto quàsi sènso péu. Nous vèn d'Asìo dóu levant .
Usanço :Es uno planto que s'ameritarié d'èstre couneigudo. Li racino soun manjado au Japoun après maceracioun dins l'aigo pièi couissoun. Li tijo podon èstre pelado pièi utilisado coume li pecou de rebarbo e farcido, pièi passado au four. Li jòuini brout, cubert pèr resta blanc soun peréu manja cue o crus. En Roumanìo adoubon li "sarmale" emé li fueio dóu biais di fueio de vigno. Li cambo, boutisso, podon servi pèr faire d'instrument de musico.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2,5(3) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Reynoutria
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Reynoutria japonica Houtt., 1777
(= Fallopia japonica (Houtt.) Ronse Decr., 1988 )
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753